Genel

ŞANLIURFA CEZA AVUKATI

İFTİRA SUÇU NEDİR

İFTİRA SUÇU

İftira suçu Türk Ceza Kanunun 267. Maddesinde düzenlenmiştir. İlgili kanun maddesine göre:

İftira
Madde 267- (1) Yetkili makamlara ihbar veya şikayette bulunarak ya da basın ve yayın yoluyla, işlemediğini bildiği halde, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnat eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Fiilin maddî eser ve delillerini uydurarak iftirada bulunulması halinde, ceza yarı oranında artırılır.
(3) Yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş mağdurun aleyhine olarak bu fiil nedeniyle gözaltına alma ve tutuklama dışında başka bir koruma tedbiri uygulanmışsa, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.
(4) Yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olan mağdurun bu fiil nedeniyle gözaltına alınması veya tutuklanması halinde; iftira eden, ayrıca kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin hükümlere göre dolaylı fail olarak sorumlu tutulur.
(5) Mağdurun ağırlaştırılmış müebbet hapis veya müebbet hapis cezasına mahkûmiyeti halinde, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(6) Mağdurun mahkûm olduğu hapis cezasının infazına başlanmış ise, beşinci fıkraya göre verilecek ceza yarısı kadar artırılır.
(8) İftira suçundan dolayı dava zamanaşımı, mağdurun fiili işlemediğinin sabit olduğu tarihten başlar.
(9) Basın ve yayın yoluyla işlenen iftira suçundan dolayı verilen mahkûmiyet kararı, aynı veya eşdeğerde basın ve yayın organıyla ilan olunur. İlan masrafı, hükümlüden tahsil edilir.

İftira suçu, iftiraya uğrayan kişinin suçu işlemediğini bildiği halde hakkında soruşturma veya kovuşturma başlatılması veya idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için hukuka aykırı bir fiilin isnat edilmesi halinde oluşabilmektedir. Kanun maddesinin ikinci ve üçüncü fıkrasında daha ağır cezayı gerektiren nitelikli hal düzenlenmiştir. Maddenin dördüncü fıkrasında, belirtilen şartların ve kanuni unsurların oluştuğu hallerde ayrıca kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçunun oluşabileceği düzenlenmiştir. Maddenin 5. Fıkrasında iftiraya uğrayan mağdurun müebbet veya ağırlaştırılmış müebbet cezasına hükmedilmiş olması halinde cezanın alt ve üst sınırı 20-30 yıl olarak belirlenmiştir. Maddenin 6. Fıkrasında cezayı arttıran bir diğer nitelikli hal düzenlenmiştir. Maddenin 8. Fıkrasında zamanaşımının başlama tarihi düzenlenmiştir. Maddenin 9. Fıkrasında iftira suçunun basın ve yayın yolu ile işlenmesinden dolayı verilen mahkumiyet kararının ilan edilebileceği düzenlenmiştir.

KORUNAN HUKUKİ DEĞER

İftira suçunda korunan hukuki değer, suç isnadıyla adli makamları yanıltarak kişiler hakkında haksız yere soruşturma ve kovuşturma açılmasının engellenmesidir.

SUÇUN MADDİ VE MANEVİ UNSURLARI

İftira suçu ancak özel kast ile işlenebilir. İftirada bulunan kişinin, iftira atılan mağdurun suçu işlemediğini bilmesine rağmen iftirada bulunmasıyla suç oluşabilmektedir. Özel kastın arandığı bu suç tipinde, şüphe veya tahmine dayalı suç isnadında iftira suçunun oluşmadığı söz konusu olabilmektedir. İftira suçu, suç teorisi tiplemelerinden soyut tehlike suçu niteliğindedir.

NİTELİKLİ HALLER
Suçun Daha Ağır Cezayı Gerektiren Nitelikli Halleri
Suçun, eyleme ilişkin maddi eser ve delillerin uydurulmasıyla işlenmesi
Yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş mağdurun aleyhine olarak bu fiil nedeniyle gözaltına alma ve tutuklama dışında başka bir koruma tedbiri uygulanmışsa
Cezanın arttırılması söz konusu olabilmektedir.
3.Mağdurun ağırlaştırılmış müebbet hapis veya müebbet hapis cezasına mahkûmiyeti halinde yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis , bu cezanın infazına başlanmışsa ayrıca cezada yarı oranında arttırım yapılması söz konusu olabilmektedir.

GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME

İftira suçunda görevli mahkeme kural olarak Asliye Ceza Mahkemesidir. Kanunun 267/5 maddesinde düzenlenen nitelikli hal bakımından ise görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise kural olarak suçun işlendiği yer mahkemesidir.

İFTİRA SUÇUNDA ETKİN PİŞMANLIK

Türk Ceza Kanunun 269. Maddesinde etkin pişmanlık düzenlemesine yer verilmiştir. İlgili maddeye göre:

Etkin pişmanlık
Madde 269- (1) İftira edenin, mağdur hakkında adlî veya idari soruşturma başlamadan önce, iftirasından dönmesi halinde, hakkında iftira suçundan dolayı verilecek cezanın beşte dördü indirilir.
(2) Mağdur hakkında kovuşturma başlamadan önce iftiradan dönme halinde, iftira suçundan dolayı verilecek cezanın dörtte üçü indirilir.
(3) Etkin pişmanlığın;
a) Mağdur hakkında hükümden önce gerçekleşmesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisi,
b) Mağdurun mahkûmiyetinden sonra gerçekleşmesi halinde, verilecek cezanın yarısı,
c) Hükmolunan cezanın infazına başlanması halinde, verilecek cezanın üçte biri,
İndirilebilir.
(4) İftiranın konusunu oluşturan münhasıran idari yaptırım uygulanmasını gerektiren fiil dolayısıyla;
a) İdari yaptırıma karar verilmeden önce etkin pişmanlıkta bulunulması halinde, verilecek cezanın yarısı,
b) İdari yaptırım uygulandıktan sonra etkin pişmanlıkta bulunulması halinde, verilecek cezanın üçte biri,
indirilebilir.
(5) Basın ve yayın yoluyla yapılan iftiradan dolayı etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanılabilmesi için, bunun aynı yöntemle yayınlanması gerekir.

Etkin pişmanlık düzenlemesinin birinci fıkrasında iftira edenin, iftiraya uğrayan hakkında adli veya idari soruşturma başlamadan önce iftiradan dönmesi halinde iftirada bulunan hakkında verilecek cezanın indirileceği düzenlenmiştir. Maddenin ikinci fıkrasında soruşturma aşamasında iftiradan dönme halinde cezanın indirilebileceği sınır düzenlenmiştir. Maddenin 3. Fıkrasında dava aşamasında ve hüküm kesinleşene kadar iftiradan dönme halinde cezada yapılabilecek indirim oranları düzenlenmiştir. Maddenin dördüncü fıkrasında idari yaptırım gerektiren bir eyleme yönelik iftirada bulunulması halinde uygulanabilecek indirim oranı düzenlenmiştir. Maddenin 5. Fıkrasında basın ve yayın yoluyla iftira suçunda etkin pişmanlık indiriminden faydalanılabilmesi için gerekli şartlar düzenlenmiştir.

SORUŞTURMA USULÜ VE ŞİKAYET

İftira suçunda şikayet şartı aranmaksızın yetkili makamlarca suçun öğrenilmesiyle re’sen soruşturma işlemleri başlatılacaktır. Bu suç uzlaşmaya tabi suçlardan değildir. İftira suçu mağdurunun suçu işlemediğinin yetkili makamlarca öğrenilmesinden itibaren 8 yıllık dava zamanaşımı süresince soruşturma işlemleri başlatılması gerekmektedir.